Podróże po Ukrainie – Білгород-Дністровський – Białogród nad Dniestrem, dawniej Akerman

Miasto w obwodzie odeskim. położone nad Limanem Dniepru, 18 kilometrów od Morza Czarnego.

Historia miasta sięga VI wieku przed naszą erą, kiedy to na terenie dzisiejszego Białogrodu powstała grecka kolonia Tyras założona przez osadników z Miletu. Na przestrzeni wieków miasto przechodziło wzloty i upadki, zmieniali się jego właściciele, zmieniała się też jego nazwa.

Zniszczone przez Trackich Greków odbudowywało się pod zwierzchnictwem Rzymu – ustanowiono w Tyras rzymski posterunek wojskowy. W połowie III wieku zostało zniszczone przez Gotów. Odrodziło się w wieku VIII. Słowiańskie plemiona Uliczów i Tywerców założyły tu gród nazwany Białogrodem. W wieku XIV znalazło się pod panowaniem genueńskim, Genueńczycy nazwali je Moncastro i to oni rozpoczęli budowanie twierdzy. Ta świetnie zachowana budowla z murami o długości niemal dwóch kilometrów jest obecnie najważniejszym zabytkiem tego miasta.

Na początku XV wieku Moncastro trafiło na krótko pod panowanie hospodarów mołdawskich i otrzymało nową nazwę – Cetatea Albă, czyli Biała Twierdza. Pod koniec XV wieku przeszło w ręce tureckie. W roku 1484 zostało włączone do imperium osmańskiego i to Turcy zmienili jego nazwę na Akerman. W XVII wieku w czasie wojen rosyjsko-tureckich Akerman dwukrotnie był zdobywany przez Rosję, ale w wyniku rozejmów pozostawał pod władzą turecką.

W roku 1812 na mocy traktatu zawartego w Bukareszcie, kończącego kolejną, sześcioletnią wojnę rosyjsko-turecką, Akerman wraz z Besarabią włączono w granice Rosji.

W czasie drugiej wojny światowej w latach 1941–1944 miasto było zajęte przez wojska rumuńsko-niemieckie. 4 sierpnia 1944 roku sowieckie władze zdecydowały o zmianie nazwy miasta. Akerman stał się Białogrodem nad Dnieprem, a 22 sierpnia 1944 roku sowieckie wojska, którym nie udało się trzy lata wcześniej obronić Akermanu, wkroczyły do Białogrodu.

Jadąc na tę ukraińską wycieczkę, prawie nic nie wiedziałam o Akermanie, nawet nie wiedziałam, że się współcześnie nazwa Białogrodem nad Dnieprem. Prawie, bo ze szkolnej lektury Sonetów krymskich Adama Mickiewicza pamiętałam, że leży wśród stepów.

Sonety krymskie
Stepy akermańskie

Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu,
Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi,
Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi,
Omijam koralowe ostrowy burzanu.

Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu;
Patrzę w niebo, gwiazd szukam przewodniczek łodzi;
Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzenka wschodzi?
To błyszczy Dniestr, to weszła lampa Akermanu.

Stójmy! – Jak  cicho! – Słyszę ciągnące żurawie,
Których by nie dościgły źrenice sokoła;
Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie,

Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła.
W takiej ciszy – tak ucho natężam ciekawie,
Że słyszałbym głos z Litwy. – Jedźmy, nikt nie woła!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *